KUTSAL KASE-PARSİFAL –WAGNER VE VİLLA RUFOLO

Ünlü besteci Richard Wagner ‘in son büyük eseri Parsifal (Parzival) ,Nietzsche’nin sert eleştirilerine sebep olurken,Hitler’in en sevdiği opera olmuştu.Hitler , büyük bestecinin ünlü eseri Lohengrin’i 12 yaşında hayranlıkla izlediğini belirtirken,Nietzsche Wagner’i Hıristiyanlığa dönüş ile eleştirmiş ,iki eski dostun arasındaki bağlar da artık kopmuştu.

Wagner Parsifal’ın ikinci perdesini Villa Rufolo’da oluşturur.

Amalfi kıyılarının nadide yerlerinden olan Ravello ‘daki festivalde 1935’ten bu yana Wagner’in eserlerine yer verilmektedir.Ravello kıyıda değil de kıyıya yukarıdan bakan yerleşim yeri ile eşsiz bir pırlanta hali ile Amalfi Bölgesine yapılacak gezilerde pas geçilmemesi gerekilen bir destinasyon.

Festivalde kimi konserlerin yaz gecelerinde muhteşem manzara eşliğinde yapıldığını da ekleyelim.

**

Parsifal dul annesinin yanından ayrılıp şövalye olmak üzere yola çıkar.Bir gün tanıştığı Balıkçı Kral onu şatosunda misafir eder ,yatarken de hizmetçi kız ona kutsal kaseyi getirir.Bunun anlamını bilmeyen Parsifal “bununla ne yapayım” diye sormaz ama sabah kalktığında şato boştur kimseler yoktur ve kutsal kase yanındadır.

Zamanla Balıkçı Kralın öz amcası olduğunu öğrenir Parsifal.

Ve Kutsal Kase ile kutsal bir soydan gelmektedir.

**

Elbette Wagner’in eski eserlerinde pagan ögeler daha fazla idi.1789 ‘daki Fransız devriminden milliyetçi olarak etkilenen Wagner halk efsanesi Uçan Hollandalı’yı 1843 bitirir.

1845’te şövalye Tanhauser tanrıça Venüs ile aşk yaşamaktadır.Kökeni ortaçağa dek giden eserinde Wagner  Paganizm-Hristiyan çatışmasını ortaya koyar.

1850’de Parsifal’in oğlu Lohnegrin’de kutsal şövalye ile eser sunmuştur.

Wagner’deki Pagan inançları aslında Tolkien’e bile ilham vermişken,Nietzsche’nin onu eleştirmesinin başka bir anlamı var mıdır?

Evet vardır.

Wagner’in evliliklerinden sonra evlendiği Cosima ,aslında Nietzsche’nin büyük hayranlık duyduğu hadi daha net olalım büyük ama karşılık bulamadığı aşkıdır.Bu yüzden ikilinin arasının açıldığı ve bu eleştirilerin geldiği aşikardır.Aslında kimilerine göre Nietzsche’yi okurken de bu düşkırıklığını bilmeden Nietzsche ve kadınlar hakkında yazdıklarını okuyarak yorum yapmak son derece hatalıdır.

**

Ve Wagner..

Kutsal ırk söylemlerini o zaman dile getirir.

Biz bir önceki yazımızda kutsal kase’ye Hitler tarafından da baktık.

Şimdi ise ,ilk perdede Wofram’ın eserine sadık kalan ,ama ikinci perdede hem ayrışan hem de kendi özgürlüğü ile Amalfi havasını sunan,hem de görüntüyü Villa Rufulo’dan seçen operadayız.

**

Evet..

Bir gün yine bu bölge için yazarsak bu kez daha daha geri tarihlere Giovanni Boccacio’nun  ölümsüz Decamerone’u ile Ravello’da geçirdiği günlere döneriz.

Kimbilir belki Greta Garbo ile döneriz.

Kempff,Verdi,Grieg,Ruscin,Escher,Toscanini..

Hepsinin ayak izi var bölgede..

Ve festivali de..

**

Bu yazıyı hazırlarken fonda piyano dahisi Franz Liszt’in eseri çalıyordu.Son festivalde eserlerini yorumlamışlar.

Bu yazı ile Liszt’in ne alakası var dersek..

Wagner’in son eşi Cosima,Liszt’in kızıdır.

**

Parsifal’in sonunda barış simgesi bir zeytin dalı taşıyan kumru Parsifal’in başının üstünde dolanır.

Villa Rufolo da Ravello da güzeldir..

Sizi bekler..